Wat zijn de kenmerken van alleen werken?

Het belangrijkste kenmerk van alleen werken is dat de werkzaamheden worden uitgevoerd zonder collega’s, klanten of andere mensen in de directe nabijheid; Vaak is er geen direct contact met anderen mogelijk; Bij bijvoorbeeld een ongeval of brand is er niemand die de alleen werker kan helpen.

Het (extra) risico van alleen werken

Een alleen werker loopt, in het algemeen, hetzelfde ongevalsrisico als een werknemer die dezelfde werkzaamheden in het bijzijn van andere mensen uitvoert. Er is echter voor de alleen werker een extra risico, wanneer hij door een brand of ongeval in een noodsituatie kan komen. In noodsituaties moet de alleen werker alarm kunnen slaan om hulp te krijgen. Hij moet ook weten wat hij moet doen als het ontruimingsalarm afgaat wanneer hij alleen is

Hoe organiseer je de bhv bij alleen werken?

Werkgevers zijn verantwoordelijk voor een veilige en gezonde werkplek voor hun medewerkers. Dus ook voor personeel dat alleen werkt. Voor een goede bhv-organisatie voor alleen werken moet de werkgever het volgende doen:

• Bekijk of alleen werken kan worden vermeden;
• Inventariseer vooraf welke risico’s er zijn bij het uitvoeren van de werkzaamheden;
• Inventariseer vooraf welke werkplekken extra risico’s opleveren voor alleen werken;
• Spreek een procedure voor alleen werken af;
• Informeer de medewerkers over de risico’s en genomen maatregelen voor alleen werken.

Aandachtspunten en maatregelen voor alleen werken in de RI&E

In de RI&E moet aandacht zijn voor de gevaren van alleen werken. Is alleen werken verantwoord? En zo ja, onder welke condities? In ieder geval moet je in de RI&E en het plan van aanpak aandacht schenken aan de volgende zaken:

• Medewerkers trainen in het onderkennen van gevaren tijdens alleen werken.
  
  Met name werknemers die bijvoorbeeld bij andere bedrijven of particulieren werkzaamheden verrichten (onderhoudsmonteurs, medewerkers thuiszorg en dergelijke). Zij moeten door training de risico’s kunnen onderkennen die verbonden zijn aan hun werk. Ook moeten zij de instructies krijgen om niet aan de slag te gaan als zij vinden dat zij hun werk niet veilig kunnen doen.

• Trainen van medewerkers in het kunnen verrichten van zelf reddende handelingen.
  
  Wat zij moeten weten is afhankelijk van de risico’s die het werk met zich meebrengt.

• De leidinggevende moet periodiek een bezoek brengen aan de alleen werkers.
  
  Op die manier voldoet de werkgever aan zijn plicht om toezicht te houden. De leidinggevende kan zo vaststellen of de werknemer zich houdt aan de door het bedrijf gestelde regels en voorschriften. Hoe vaak een bezoek nodig is, hangt af van de resultaten van eerdere bezoeken.

• Afspreken dat de alleen werker regelmatig (telefonisch) contact heeft met de thuisbasis.
  
  Op deze manier houdt men een minimale controle en zicht op de medewerker. Komt er geen contact tot stand, dan kan de werkgever maatregelen treffen en zich ter plaatse op de hoogte stellen van het wel en wee van de medewerker. Een dergelijk regime is alleen toepasbaar wanneer de risico’s van het werk niet al te groot zijn.

• Toepassen van automatische waarschuwingssystemen of hoorbaar alarm.
  
  Deze zijn met name nodig bij meer risicovol werk. In geval een werknemer iets overkomt kan hij zelf alarm slaan of wordt er automatisch een alarm afgegeven. Via een centrale meldpost zijn vervolgens passende maatregelen mogelijk. Of verstrek goed werkende communicatieapparatuur, zoals een (mobiele) telefoon of portofoon, met daarbij goede instructies.

• • Zorg dat de medewerker zich snel en makkelijk kan beschermen tegen ongewenst of agressief bezoek of indringers, bijvoorbeeld door de toegang te blokkeren.

Vrije vluchtwegen

Minstens zo belangrijk is de mogelijkheid om in geval van nood te kunnen vluchten zonder obstakels tegen te komen. Zorg ervoor dat sleutels van deuren en andere hulpmiddelen zichtbaar binnen handbereik zijn. Voor het beoordelen van de RI&E en de getroffen maatregelen is het verstandig incidenten tijdens alleen werken / avond- en nachtdiensten te registreren en terug te koppelen aan de leiding.

Wanneer is alleen werken niet toegestaan?

• • • • • Bij bepaalde werkzaamheden is alleen werken te risicovol en daarom niet toegestaan. Bijvoorbeeld bij werken in besloten ruimten;
        • Jongeren onder de achttien jaar mogen helemaal niet zonder toezicht werken. In de procedures moet zijn vastgelegd dat een tweede persoon aanwezig moet zijn. De belangrijkste functie van deze tweede persoon is het organiseren van hulp als er tijdens de werkzaamheden iets fout gaat;
        • Persoonlijke gezondheid (bijvoorbeeld bij medicijngebruik) kan een rol spelen bij de beoordeling of alleen werken verantwoord kan worden uitgevoerd.